houtpantserjuffer
Spanwijdte vleugels 50-55 mm, juli-oktober
Kenmerken
Beide seksen groenmetallisch tot koperachtig zonder blauwe berijping. Pterostigma lichtbruin.
Voorkomen
Over het algemeen langs slootjes en plassen, maar niet in brak water.
Levenswijze
Bij deze soort is het ingewikkelde paringsspel van libellen stap voor stap geïllustreerd. Eerst grijpt het mannetje het vrouwtje achter de kop vast met zijn achterlijfstangen. Dan kromt hij de achterlijfspunt naar onderen precies zo dat de aldaar zittende geslachtsopening contact maakt met de basis van het achterlijf. Hier, op het eerste achterlijfssegment, zit een opslagorgaan voor het sperma, dat nu eerst gevuld moet worden (044 3a g). Als het spermadoosje is gevuld ontspant het mannetje zijn achterlijf weer. Na een tijdje kromt het vrouwtje de onderzijde met de geslachtsopening richting het spermadoosje van het mannetje om het sperma op te nemen (044 3b g). Het vrouwtje slaat het sperma ook weer op en bevrucht er later ieder passerend ei mee. De houtpantserjuffer legt haar eieren steeds onder schors van struiken en bomen waarvan de takken boven het water hangen. Het mannetje bewaakt het vrouwtje tijdens de eiafzet (044 3d g). Op bijzonder gunstig gelegen plekjes kunnen zich op hangende elzen- en wilgentakken vele jufferparen verzamelen, die op zonnige septemberdagen hun eieren gezamenlijk en vlak bij elkaar zittend afzetten (044 3c g). Het is goed te zien waar de eieren zich onder de schors bevinden (044 3e g). De eieren overwinteren. In het voorjaar laten de uitkomende nimfen zich in het water vallen. Het eerste nimfstadium, de protonimf, heeft noch poten, noch functionerende monddelen. Zij is wormvormig, waterafstotend en blijft drijven op het wateroppervlak. Na enkele minuten vervelt zij en ziet zij eruit als een complete libellennimf, die spoedig in het water naar beneden zinkt. Daar worden de eerste prooien gepakt, die uit kleine kreeftjes, zoals watervlooien, kunnen bestaan. Na ongeveer 3 maanden en een flink aantal vervellingen komt een nieuwe juffer tevoorschijn.